হাৰ্ট এটেকৰ পৰা ৰক্ষা কৰিবলৈ প্ৰতিজনে CPR পদ্ধতি জনা আৱশ্যক।
( অপূৰ্ব দাস )
২০২৪ চনত হৃদৰোগৰ সমস্যাৰ ওপৰত চকু ফুৰালে দেখা যাব যে কেৱল ভাৰততে নহয়, বিশ্বৰ বহু দেশত হৃদৰোগ আৰু ইয়াৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ ঘটনা বাঢ়িছে। ২০২৫ চনৰ ভিতৰত ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যাবনে ? গতিকে আমি সকলোৱে আমাৰ হৃদয়খন সুস্থ কৰি ৰাখিবলৈ অধিক যন্ত লোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাই বিশ্বজুৰি গুৰুতৰ চিন্তাৰ কাৰণ হৈ পৰিছে। ইয়াৰ বাবে প্ৰতি বছৰে লাখ লাখ মানুহৰ মৃত্যু হয়। বিশ্বজুৰি পুৰুষ আৰু মহিলাৰ মৃত্যুৰ প্ৰধান কাৰণ হাৰ্ট এটেক বা হৃদযন্ত্ৰৰ ৰোগ (CVD)। ২০২৪ চনটো হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ বাবেও অতি প্ৰত্যাহ্বানজনক। হাৰ্ট এটেক আৰু হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হৈ লাখ লাখ লোকৰ মৃত্যু হয়।
এতিয়া আমি সকলোৱে এই বছৰৰ শেষৰ ফালে আগবাঢ়িছো। ২০২৪ বৰ্ষৰ হৃদৰোগৰ ওপৰত চকু ফুৰালেই জানিব পৰা যায় যে কেৱল ভাৰতেই নহয়, বিশ্বৰ বহু দেশত বিশেষকৈ ক’ৰোনা মহামাৰীৰ পাছত যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা হৃদৰোগৰ খবৰ বেছিকৈ পোৱা গৈছে।
এই বছৰত মাত্ৰ কেইটামান দিন বাকী, অতি সোনকালে আমি নতুন বছৰত প্ৰৱেশ কৰিবলৈ ওলাইছো। চিকিৎসকে কয়, হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ প্ৰত্যাহ্বান এতিয়াও কমি যোৱা নাই, ২০২৫ চনত ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যাব, গতিকে আমি সকলোৱে হৃদযন্ত্ৰক সুস্থ কৰি ৰখাৰ বাবে অহৰহ প্ৰচেষ্টা চলাই থকাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
হৃদৰোগৰ বাবে বহু চেলিব্ৰিটিৰ মৃত্যু হৈছে :
কেৱল ভাৰততে ২০২৪ চনত গুৰুতৰ হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যাৰ বাবে লাখ লাখ লোকৰ মৃত্যু হৈছে ।
২০২৪ চনৰ ২০ ফেব্ৰুৱাৰীত জনপ্ৰিয় টেলিভিছন অভিনেতা ঋতুৰাজ সিঙে ৫৯ বছৰ বয়সত হৃদযন্ত্ৰৰ ক্ৰিয়া বন্ধ হোৱাৰ বাবে শেষ নিশ্বাস ত্যাগ কৰে। হিটলাৰ দিদিৰ দৰে টিভি শ্ব’ত অভিনয় কৰি তেওঁ পৰিচিত আছিল। একেদৰে হাৰ্ট এটেকত হঠাৎ মৃত্যু হয় অভিনেত্ৰী কবিতা চৌধুৰীৰ। তেওঁ উদান আৰু আইকনিক বিজ্ঞাপনত কাম কৰিছিল। টিভি অভিনেতা তথা মডেল বিকাশ ছেথিৰো মাত্ৰ ৪৮ বছৰ বয়সতে হাৰ্ট এটেকত মৃত্যু হয়।
হাৰ্ট এটেক আৰু কাৰ্ডিয়াক এৰেষ্টৰ ফলত মৃত্যুৰ খবৰ বছৰটোৰ ভিতৰতে বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰি আহিছে। স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে, আগন্তুক ২০২৫ চনত এই বিপদ হ্ৰাস কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়।
হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱাটোও বিপদজনক :
হাৰ্ট এটেকৰ লগতে হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱা ঘটনাইও বছৰটোৰ ভিতৰতে মানুহৰ চিন্তা বৃদ্ধি কৰিছে।
দেওবাৰে (৯ জুন) টি-২০ বিশ্বকাপ ক্ৰিকেটত ভাৰত-পাকিস্তানৰ মেচ চাবলৈ উপস্থিত হোৱা মুম্বাই ক্ৰিকেট এছ’চিয়েশ্যনৰ সভাপতি আমোল কালেৰ সোমবাৰে মৃত্যু হয়। সংবাদ মাধ্যমৰ বাতৰি অনুসৰি সোমবাৰে তেওঁৰ হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হৈ পৰে যাৰ বাবে তেওঁৰ মৃত্যু হয়। আমোলৰ বয়স আছিল ৪৭ বছৰ।
ইয়াত বুজাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে হাৰ্ট এটেক আৰু কাৰ্ডিয়াক এৰেষ্ট দুয়োটা বেলেগ বেলেগ অৱস্থা। হৃদযন্ত্ৰলৈ তেজ যোগান ধৰা ধমনীবোৰ বন্ধ হোৱাৰ বাবে হৃদযন্ত্ৰলৈ তেজৰ সোঁত বন্ধ হৈ পৰে, এই ক্ষেত্ৰত হাৰ্ট এটেকৰ সমস্যা হয়, আনহাতে কাৰ্ডিয়ক এটেক্ট সমস্যাৰ ( হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হোৱা ) ক্ষেত্ৰত হৃদস্পন্দন হঠাতে বন্ধ হৈ যায়।
টিকাকৰণৰ বাবে হাৰ্ট এটেক হৈছে নেকি?
কৰ’না সংক্ৰমণ আৰু ইয়াৰ ফলত হোৱা মৃত্যুৰ আশংকা হ্ৰাস কৰাত টিকাকৰণে মুখ্য ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে। কিছুমান প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে এই টিকাকৰণৰ ফলত হয়তো প্ৰাপ্তবয়স্কৰ হাৰ্ট এটেক আৰু মৃত্যুৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে।
অৱশ্যে ভাৰতীয় চিকিৎসা গৱেষণা পৰিষদে এই ভেকচিন সম্পূৰ্ণ নিৰাপদ আৰু কোনো সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰা নাই বুলি আশ্বাস দিয়ে। আইচিএমআৰৰ এক অধ্যয়নৰ ভিত্তিত কভিড-১৯ টিকাকৰণ সম্পূৰ্ণ নিৰাপদ, প্ৰাপ্তবয়স্কৰ মৃত্যুৰ হাৰ বৃদ্ধিৰ বাবে টিকাকৰণক দায়ী বুলি ধৰিব নোৱাৰি জনাইছে।
চিপিআৰ শিকিব পৰাটোৱেই উত্তম উপায় :
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে ভৱিষ্যতেও হৃদৰোগৰ আশংকা থাকিব, গতিকে হাৰ্ট এটেক হ’লে কিদৰে জীৱন ৰক্ষা কৰিব পাৰি তাৰ প্ৰতিৰক্ষামূলক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ আৰু বুজিব লাগিব। হাৰ্ট এটেক হ’লে ৰোগীয়ে তৎক্ষণাত চিপিআৰ দি জৰুৰী চিকিৎসা লাভ কৰিলে জীৱন ৰক্ষা কৰিব পৰা যায়।
সঠিক জীৱনশৈলী আৰু খাদ্যাভ্যাস বজাই ৰখা, সময়ে সময়ে ৰক্তচাপ-চেনি পৰীক্ষা কৰা আৰু ইয়াক নিয়ন্ত্ৰণত ৰখাটো হৃদৰোগৰ আশংকাৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ অতি প্ৰয়োজনীয়।
বিশ্বজুৰি মৃত্যুৰ অন্যতম প্ৰধান কাৰণ হৃদৰোগ। যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা আপুনি হয়তো ৱৰ্কআউট, নাচ বা কোনো অনুষ্ঠানৰ সময়ত হাৰ্ট এটেকত মৃত্যুৰ বহু খবৰ দেখিছে আৰু শুনিছে। তেনে এটা গোচৰ পোহৰলৈ আহিছিল। দশেৰাৰ সময়ত অনুষ্ঠিত হোৱা ৰাৱণ দহন অনুষ্ঠানৰ সময়ত। মধ্যপ্ৰদেশৰ ৰাজধানী ভূপালত ৰাৱণ দহনৰ সময়ত হঠাৎ হাৰ্ট এটেকত আক্ৰান্ত এজন ব্যক্তি। হাৰ্ট এটেকৰ ফলত মাটিত বাগৰি পৰে ব্যক্তিজন। ভিৰ গোট খাইছিল।
সংবাদ মাধ্যমৰ খবৰ অনুসৰি স্থানীয় এচিপিও সেই স্থানত উপস্থিত হয় আৰু লক্ষণসমূহ দেখাৰ পিছত লগে লগে চিপিআৰ প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত তেওঁৰ জীৱন ৰক্ষা পৰে। এই ঘটনাৰ ভিডিঅ’ ছচিয়েল মিডিয়াত ভাইৰেল হৈ পৰিছিল।
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে সকলোৱে চিপিআৰ কেনেকৈ কৰিব লাগে জানিব লাগে। হাৰ্ট এটেকৰ ক্ষেত্ৰ বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে এই পদ্ধতিয়ে জীৱন ৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত অতি সহায়ক হ’ব পাৰে।
চিপিআৰৰ বিষয়ে জানিবলৈ পঢ়িব -
হাৰ্ট এটেকৰ ক্ষেত্ৰত ‘গোল্ডেন টাইম’ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। হাৰ্ট এটেকৰ পিছত প্ৰথম ৬০ মিনিটৰ ভিতৰতে তাৎক্ষণিক চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা কৰাটো আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ। হাৰ্ট এটেক-কাৰ্ডিয়াক এৰেষ্টৰ ক্ষেত্ৰত লক্ষণসমূহ সময়মতে চিনি পাই চিপিআৰ দি জীৱন ৰক্ষাৰ সম্ভাৱনা ৬০-৭০ শতাংশলৈ বৃদ্ধি পায়।
চিপিআৰ কি?
কাৰ্ডিঅ’পালমোনাৰী ৰিচাইচিটেচন (CPR) হৈছে জীৱন ৰক্ষাকাৰী কৌশল যিয়ে হাৰ্ট এটেকৰ দৰে জৰুৰীকালীন অৱস্থাত জীৱন ৰক্ষাকাৰী বুলি প্ৰমাণ কৰিব পাৰে। উশাহ-নিশাহ বা হৃদস্পন্দন বন্ধ হ’লে, সময়ত ৰোগীক চিপিআৰ দিলে মৃত্যুৰ আশংকা কমি যাব পাৰে।
আমেৰিকান হাৰ্ট এছ’চিয়েশ্যনৰ বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে, হাৰ্ট এটেক হ’লে বুকুখন সঠিক বেগত হেঁচা মাৰি ধৰাৰ এই প্ৰক্ৰিয়াটোৱে তেজৰ সঞ্চালন বজাই ৰখাত সহায়ক হ’ব পাৰে। চিপিআৰ কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰিব লাগে জানো আহক?
চিপিআৰ কেনেকৈ দিয়া হয়?
হাৰ্ট এটেক হ’লে চিপিআৰ দিলে শৰীৰৰ অংগসমূহলৈ সঠিক তেজৰ সঞ্চালন বজাই ৰখাত সহায়ক হ’য়। ইয়াত ১০০-১২০/মিনিটৰ হাৰত বুকুত হেঁচা বা চাপ দিয়া হয়। ইয়াৰ বাবে দুয়োখন হাত এনেদৰে যোগ কৰক যাতে হাতৰ তলুৱাৰ তলৰ অংশটো বুকুৰ ওপৰত আহে, বুকুৰ মাজভাগৰ অংশত হাতৰ তলুৱাখন ৰাখি হেঁচি চাপ দিব। বাহু দুটা পোন কৰি ৰাখিব যাতে সকলো চাপ কান্ধৰ মাজেৰে যায়। বুকুখন কমেও ৫ চে.মি. বহলকৈ লৈ হেঁচা প্ৰয়োগ কৰক।
এই পদ্ধতিয়ে শৰীৰৰ অংগসমূহলৈ অক্সিজেনযুক্ত তেজ প্ৰদান কৰে আৰু অংগ বিকল হোৱাৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
মনত ৰাখিব: কলেষ্টেৰেল বাঢ়িলে কিন্তু হেঁচা প্ৰয়োগ কৰিলেও কাম নিদিব পাৰে। সেয়েহে এনে খাদ্য খাব যদ চৰ্বি আৰু তেলৰ পৰিমাণ একেবাৰে কম থাকে। কাৰ্বহাইড্ৰেট, নিমখ আৰু চেনিৰ পৰিমাণো একেবাৰে কম কৰক। প্ৰতিদিনে আধা ঘন্টা বা ২০ মিনিট মধ্যমীয়া ব্যায়াম কৰিব নাইবা শাৰীৰিক কৰ্মত ব্যস্ত থাকিব। প্ৰতিদিনে ভিটামিন ডিৰ বাবে প্ৰাকৃতিক সূৰ্য্যৰ পোহৰ অতি প্ৰয়োজনীয়। সেয়েহে পুৱা ৬ বজাৰ পৰা ৮:৩০ বজাৰ ভিতৰত প্ৰতিদিনে সূৰ্য্যৰ পোহৰ ল'ব লাগে। ইয়ে ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা শক্তিশালী কৰাৰ লগতে বেয়া কলেষ্টেৰল হ্ৰাস কৰে।
