( অপূৰ্ব দাস )
মহিলাৰ বহু সমস্যাৰ আয়ুৰ্বেদত স্বাভাৱিকভাৱে চিকিৎসা কৰিব পৰা যায়। যৌন সমস্যাই হওক বা গৰ্ভাৱস্থাৰ সমস্যাই হওক, প্ৰতিটো সমস্যা সমাধানৰ ক্ষেত্ৰত আয়ুৰ্বেদিক বনৌষধিৰ বিশেষ গুৰুত্ব আছে। ইয়াৰে অন্যতম বনৌষধি হ’ল শতমূল। ই এনে এবিধ বনৌষধি যাৰ সহায়ত শৰীৰৰ বহু সমস্যা নিৰাময় কৰিব পৰা যায়। বিশেষকৈ মহিলাৰ সমস্যা দূৰ কৰাত এইবিধ অতি ফলপ্ৰসূ বনৌষধি। আজি এই লেখাটোত মহিলাৰ বাবে শতমূলৰ উপকাৰিতাৰ বিষয়ে জানিব পাৰিব।
শতমূল কি?
শতমূল মহিলা আৰু পুৰুষ উভয়ৰে বাবে উপকাৰী বনৌষধ। ই এবিধ আয়ুৰ্বেদিক বনৌষধি, যাৰ বৈজ্ঞানিক নাম Asparagus racemosus। আয়ুৰ্বেদৰ মতে শতমূলৰ ব্যৱহাৰ এশৰো অধিক ৰোগ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ফলপ্ৰসূ বুলি বিবেচিত হৈছে। আয়ুৰ্বেদিক বনৌষধিৰ উপৰিও ভাৰতৰ বহু অঞ্চলত ইয়াক পাচলি হিচাপেও ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বহু মূল থকা বাবে আৰু ১০০ কৈও ৰোগ নিৰাময় কৰাৰ বাবে ইয়াক শতমূল বোলা হয়।
• পুৰুষ - মহিলাৰ বাবে শতমূলৰ উপকাৰিতা -
আয়ুৰ্বেদৰ মতে মহিলাৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে শতমূল অতি উপকাৰী। ইয়াক ব্যৱহাৰ কৰিলে যৌন শক্তি আৰু গৰ্ভাৱস্থাৰ লগত জড়িত সমস্যা সমাধান কৰিব পাৰি। ইয়াৰ বাহিৰেও শতমূলে মহিলাৰ বাবে আন বহুতো উপকাৰ সাধন কৰিব পাৰে। এই বিষয়ে তলত উল্লেখ কৰা হ'ল -
১) ওজন কমাবলৈ ফলপ্ৰসূ
আজিকালি শৰীৰৰ বিভিন্ন খাদ্যৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে পুৰুষ মহিলাৰ ওজন বহু পৰিমাণে বাঢ়িছে। এনে পৰিস্থিতিত শতমূলৰ ব্যৱহাৰ মহিলা পুৰুষৰ বাবে উপকাৰী। শতমূলত দ্ৰৱণীয় আঁহ আৰু অদ্ৰৱণীয় আঁহ থাকে, যিয়ে শৰীৰৰ অতিৰিক্ত চৰ্বি হ্ৰাস কৰি মেদবহুলতা নিয়ন্ত্ৰণত ফলপ্ৰসূ । কেৱল এয়াই নহয়, শতমূলত ৯০ শতাংশতকৈ অধিক পানী থাকে। একে সময়তে কেলৰিৰ পৰিমাণো যথেষ্ট কম। এনে পৰিস্থিতিত ইয়াৰ সেৱনে মহিলা আৰু পুৰুষৰ বৰ্ধিত ওজন নিয়ন্ত্ৰণত ফলপ্ৰসূ ।
২) মাইগ্ৰেইন দূৰ কৰে
মাইগ্ৰেইন এনে এক সমস্যা যাৰ বাবে ইয়াৰ দ্বাৰা আক্ৰান্ত ৰোগীয়ে বহুত কষ্টৰ সন্মুখীন হ’বলগীয়া হয়। এই সমস্যাত ভুগি থকা ৰোগীজনে হঠাতে তীব্ৰ মূৰৰ বিষ অনুভৱ কৰে। এনে পৰিস্থিতিত মাইগ্ৰেইনৰ চিকিৎসাত শতমূল এক ফলপ্ৰসূ বনৌষধি । ইয়াৰ ব্যৱহাৰৰ দ্বাৰা মাইগ্ৰেইনত আক্ৰান্ত ৰোগীক অতি সোনকালে চিকিৎসা কৰিব পৰা যায়। আচলতে শতমূলত ৰাইবোফ্লেভিন নামৰ পদাৰ্থ পোৱা যায়, গতিকে মাইগ্ৰেইনৰ চিকিৎসাত ই এক ফলপ্ৰসূ ঔষধ । যদি মাইগ্ৰেইনৰ সমস্যা আছে তেন্তে দৈনিক ৩০ গ্ৰাম শতমূল সেৱন কৰক। ইয়াৰ পৰা আপুনি বহুত লাভৱান হ’ব পাৰে। কিন্তু মনত ৰাখিব যে যদি আপুনি ইতিমধ্যে কোনো সমস্যাত ভুগি আছে, তেন্তে বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শৰ পিছতহে শতমূল সেৱন কৰক।
৩) গৰ্ভাৱস্থাত শতমূল এক আশীৰ্বাদ
গৰ্ভৱতী মহিলাৰ বাবে শতমূল সেৱন অতি উপকাৰী । আচলতে শতমূলত ফ’লেট থাকে, যিটো গৰ্ভত থকা শিশু আৰু মাতৃ উভয়ৰে বাবে উপকাৰী। সেয়েহে বহু আয়ুৰ্বেদ বিশেষজ্ঞই মহিলাক গৰ্ভাৱস্থাত শতমূল সেৱন কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে। ইয়াৰ ফলত ভ্ৰুণৰ মানসিক বিকাশো উন্নত হ’ব পাৰে।
৪) প্ৰস্ৰাৱৰ সংক্ৰমণ ৰোধ কৰে
শতমূল ব্যৱহাৰ কৰিলে প্ৰস্ৰাৱৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা নিৰাময় কৰিব পাৰি। আচলতে শতমূলত ভিটামিন এ থাকে। বিশেষজ্ঞসকলৰ মতে, প্ৰস্ৰাৱৰ সংক্ৰমণ নিৰাময়ৰ ক্ষেত্ৰত ভিটামিন এ এক ফলপ্ৰসূ বনৌষধি হিচাপে প্ৰমাণিত । কেৱল এয়াই নহয়, কিডনী সম্পৰ্কীয় সমস্যা দূৰ কৰাত ই ফলপ্ৰসূ। আচলতে শতমূল সেৱন কৰিলে শৰীৰত প্ৰস্ৰাৱৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি পায় । এনে পৰিস্থিতিত প্ৰস্ৰাৱৰ জৰিয়তে শৰীৰৰ পৰা বিষাক্ত পদাৰ্থ নিৰ্গত হয়, যাৰ বাবে আপোনাৰ বৃক্ক দীৰ্ঘদিনলৈ সুস্থ হৈ থাকিব পাৰে। একে সময়তে প্ৰস্ৰাৱৰ সংক্ৰমণৰ সমস্যা দূৰ কৰাত ই ফলপ্ৰসূ ।
৫) ঋতুস্ৰাৱৰ সময়ত উপকাৰী
শতমূল সেৱন কৰিলে মহিলাৰ বাবে পিৰিয়ডৰ সমস্যা দূৰ কৰাত উপকাৰী । মাহেকীয়াৰ সময়ত বিষ কমোৱাত শতমূলৰ ব্যৱহাৰ ফলপ্ৰসূ। ইয়াৰ উপৰিও এই সময়ছোৱাত হোৱা শাৰীৰিক দুৰ্বলতা দূৰ কৰাত শতমূল উপকাৰী । সেয়েহে মহিলাসকলক মাহেকীয়াৰ সময়ত শতমূল সেৱন কৰিবলৈ পৰামৰ্শ দিয়ে।
৬) যৌন ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে
যৌন ক্ষমতা বৃদ্ধিত শতমূল এক ফলপ্ৰসূ বনৌষধি । ইয়াক সেৱন কৰিলে কামনাৰ অনুভূতি বৃদ্ধি পায়। এনে পৰিস্থিতিত যৌনতাৰ প্ৰতি আগ্ৰহ কমি অহা পুৰুষ মহিলাসকলৰ বাবে শতমূল সেৱন উপকাৰী । লগতে শৰীৰৰ হৰম’নৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত ই এক ফলপ্ৰসূ বনৌষধি । ব্যস্ত জীৱনশৈলী গ্ৰহণ কৰা মহিলা আৰু পুৰুষৰ বাবে শতমূল সেৱন অতি ফলপ্ৰসূ হ’ব পাৰে।
৭) ডায়েবেটিছৰ বাবে উপযোগী
বেয়া জীৱনশৈলী আৰু ভুল খাদ্যাভ্যাসৰ বাবে আজিকালি পুৰুষ-মহিলা উভয়ে ডায়েবেটিছৰ দৰে বহু ৰোগত ভুগিছে। নিয়মিত শতমূল সেৱন কৰিলে ডায়েবেটিছ ৰোগ প্ৰতিৰোধ হয়।
শতমূলৰ পাৰ্শ্ব প্ৰতিক্ৰিয়া :
শতমূল সেৱনে পুৰুষ আৰু মহিলা উভয়ৰে স্বাস্থ্যৰ উন্নতি সাধন কৰিব পাৰে। কিন্তু আপোনালোকক কওঁ যে ইয়াক অত্যধিক পৰিমাণে সেৱন কৰিলে শৰীৰৰ বহু ক্ষতি হব পাৰে।
গতিকে সদায় আয়ুৰ্বেদ বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শমতে শতমূল সেৱন কৰিব লাগে। অতিৰিক্তভাৱে সেৱন কৰিলে শৰীৰৰ আন বহু ক্ষতি হ’ব পাৰে। একে সময়তে কিছুমান পৰিস্থিতিত ৰোগীয়ে পেটত-গেছট্ৰিক, এলাৰ্জী, পেটৰ বিষ আদি ৰোগত ভুগিব পাৰে।
মনত ৰাখিব যে শতমূল স্বাস্থ্যৰ বাবে অতি উপকাৰী । কিন্তু ইয়াক লগাতকৈ অধিক পৰিমাণৰ সেৱন কৰিলে ক্ষতি হ'ব পাৰে। সদায় বিশেষজ্ঞৰ পৰামৰ্শ মতেহে সেৱন কৰিব লাগে।
পেটৰ সমস্যা যেনে - অত্যন্ত গেছ -গেছট্ৰিক বা হজমৰ সমস্যা থকা লোকে ইয়াক গ্ৰহণ নকৰিব।