দূৰদৰ্শনৰ আৰম্ভণি কেনেকৈ হৈছিল? কেতিয়াৰ পৰা এই সেৱা আৰম্ভ হয়? ইতিহাস জানিবলৈ পঢ়িব

দূৰদৰ্শনৰ আৰম্ভণি কেনেকৈ হৈছিল? কেতিয়াৰ পৰা এই সেৱা আৰম্ভ হয়? ইতিহাস জানিবলৈ পঢ়িব।

By Good Assam 

১৯৫৯ চনৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰত প্ৰথমবাৰৰ বাবে পৰীক্ষামূলক ভিত্তিত আধাঘণ্টীয়া শিক্ষা আৰু উন্নয়নমূলক কাৰ্যসূচী হিচাপে দূৰদৰ্শন সম্প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল। সেই সময়ত দূৰদৰ্শন সপ্তাহত মাত্ৰ তিনিদিনহে আধা ঘণ্টাকৈ সম্প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল। তাৰ পিছত ইয়াৰ নাম ৰখা হ’ল ‘টেলিভিছন ইণ্ডিয়া’, পিছলৈ ১৯৭৫ চনত ইয়াৰ নাম ‘দূৰদৰ্শন’ বুলি সলনি কৰা হয়। এই নাম দূৰদৰ্শন ইমানেই জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল যে ই টিভিৰ হিন্দী প্ৰতিশব্দ হৈ পৰিছিল।

 প্ৰথম দিনত সমগ্ৰ দিল্লীতে ১৮টা টেলিভিছন চেট আৰু এটা ডাঙৰ ট্ৰেন্সমিটাৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। সেই সময়ত দিল্লীৰ মানুহে কৌতুহল আৰু আচৰিত হৈ চাইছিল। ইয়াৰ পিছত দূৰদৰ্শনে ক্ৰমান্বয়ে নিজৰ প্ৰসাৰ ঘটালে আৰু দিল্লী (১৯৬৫); মুম্বাই (১৯৭২); লগতে কলকাতা (১৯৭৫), চেন্নাই (১৯৭৫)ত টেলিকাষ্ট আৰম্ভ হৈছিল। প্ৰথম অৱস্থাত দূৰদৰ্শন অৰ্থাৎ টিভি কেৱল দিল্লী আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে থকা কিছু অঞ্চলতহে দেখা গৈছিল। দেশৰ বিভিন্ন চহৰলৈ দূৰদৰ্শনৰ সম্প্ৰসাৰণ ৮০ৰ দশকৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল আৰু ইয়াৰ কাৰণ আছিল ১৯৮২ চনত দিল্লীত অনুষ্ঠিত হ’বলগীয়া এছিয়ান গেমছ। দিল্লীত অনুষ্ঠিত হোৱা এছিয়ান গেমছৰ এটা লাভ আছিল যে আগতে ক’লা-বগা ৰঙেৰে দেখা টেলিভিছনৰ ভিডিঅ' প্ৰথম বাৰৰ বাবে ৰঙীন কৈ প্ৰচাৰ কৰা হৈছিল। তাৰ পিছত দূৰদৰ্শনত আৰম্ভ হ’ল পাৰিবাৰিক অনুষ্ঠান 

'হম লগ যিয়ে'; ই জনপ্ৰিয়তাৰ সকলো অভিলেখ ভংগ কৰিলে। ১৯৮৪ চনত দেশৰ প্ৰতিখন গাঁৱত দূৰদৰ্শন প্ৰদানৰ বাবে প্ৰায় প্ৰতিদিনে দেশত এটা ট্ৰেন্সমিটাৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত ভাৰত আৰু পাকিস্তানৰ বিভাজনৰ কাহিনীৰ আধাৰত ভেটি গঢ় লৈ উঠিছিল, যিয়ে সেই যুগৰ প্ৰজন্মৰ মাজত বিভাজনৰ ট্ৰেজেডীৰ পৰিচয় দিছিল। এই ধাৰাবাহিকখনৰ আটাইকেইটা চৰিত্ৰ আলোক নাথ (মাষ্টাৰ জী), অনিতা কানৱাৰ (লাজোজী), বিনোদ নাগপাল, দিব্য ছেঠ সকলো ঘৰে ঘৰে জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। তাৰ পাছত ইখনৰ পিছত সিখন উৎকৃষ্ট আৰু উজ্জ্বল ধাৰাবাহিকে দূৰদৰ্শনক ঘৰুৱা নাম কৰি তুলিলে। আশীৰ দশকত দূৰদৰ্শনত প্ৰচাৰিত হোৱা মালগুডী ডেজ, য়েহ জো হে জিন্দাগী, ৰজনী, হী মান, ৱাহ জনাব, তামাছ ইত্যাদি । বুধবাৰ আৰু শুকুৰবাৰে নিশা ৮ বজাত প্ৰদৰ্শিত চলচ্চিত্ৰ গীতৰ আধাৰত নিৰ্মিত চিত্ৰহাৰ, ভাৰত এক খোজ, ব্যুমকেশ বাক্ষী, বিক্ৰম বেতাল, টাৰ্নিং পইণ্ট, আলিফ লাইলা, শ্বাহৰুখ খান কি ফৌজী, ৰামায়ণ, মহাভাৰত, ডেখ ভাই দেখে দেশজুৰি এক বিশেষ দৰ্শকৰ সৃষ্টি কৰাই নহয়, অহিন্দী ভাষী ৰাজ্যতো এই ধাৰাবাহিকসমূহে অপৰিসীম জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰিছিল।

ৰামায়ণ আৰু মহাভাৰতৰ দৰে ধৰ্মীয় ধাৰাবাহিকসমূহে সফলতাৰ সকলো অভিলেখ ভংগ কৰিছিল ।

১৯৮৬ চনৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা ৰামায়ণ আৰু মহাভাৰতৰ টেলিকাষ্টৰ সময়ত দেওবাৰে পুৱা মানুহবোৰ দূৰদৰ্শন চাবলৈ হেতা-ওপৰা লাগিছিল । ৰামায়ণৰ জনপ্ৰিয়তা ইমানেই আছিল যে মানুহে ঘৰ-দুৱাৰ চাফা কৰি ধূপ-দীপ জ্বলাই ৰামায়ণৰ বাবে অপেক্ষা কৰিছিল আৰু খণ্ডটোৰ শেষত প্ৰসাদ বিতৰণ কৰিছিল।

দূৰদৰ্শন কেতিয়াৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল?

 এই সম্প্ৰচাৰ সাধাৰণ জনতাৰ মাজলৈ যোৱাৰ এক প্ৰচেষ্টা ১৯৬৫ চনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে দিল্লীত সম্প্ৰচাৰ আৰম্ভ হৈছিল। আগতে ক’লা-বগা টিভি চেট আছিল। সেই সময়ত ধনী মানুহৰ বাবে আছিল। সাধাৰণ মানুহে নিশ্চয় কৌতুহলৰে চাব কিন্তু ঘৰত টিভি চেট লগোৱাৰ কথা ভাবিব পৰা নাছিল। এই উন্নয়নৰ যাত্ৰা আগবাঢ়ি যোৱাৰ লগে লগে ইণ্ডিয়া টেলিভিছন দিল্লীৰ পৰা আগবাঢ়ি আহিল আৰু ইয়াৰ প্ৰথম ষ্টপ আছিল মুম্বাই। তাৰ পিছত ১৯৭৫ চনত এবছৰ চেন্নাই আৰু কলকাতাতো উপস্থিত হয়। দূৰদৰ্শনে দেশৰ চাৰিওখন মেট্ৰ’তে সম্প্ৰচাৰ আৰম্ভ কৰিছিল ঠিকেই, কিন্তু টিভি চেটবোৰো সীমিত আছিল আৰু সম্প্ৰচাৰৰ নিজস্ব সীমাবদ্ধতা আছিল।

১৯৭৫ চনত টেলিভিছন ইণ্ডিয়াৰ নাম সলনি হৈ ই দূৰদৰ্শন হৈ পৰিছিল। কেইবছৰমান এনেদৰে চলি থাকিল আৰু তাৰ পিছত ১৯৮০ চনত দেশৰ চহৰবোৰলৈ লৈ যোৱাৰ প্ৰচেষ্টা আৰম্ভ হ’ল। ১৯৮২ চনত দিল্লীত এছিয়ান গেমছ অনুষ্ঠিত হ’ব লাগিছিল। এই একে সময়তে দূৰদৰ্শনে দেশৰ আন প্ৰান্তলৈ সম্প্ৰসাৰণ ঘটাইছিল । সেই সময়ত প্ৰযুক্তিৰ উন্নতি ঘটিছিল । দূৰদৰ্শনৰ ভিডিঅ' বোৰ ৰঙীন হৈ আহিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। এইটো আকৌ এবাৰ কৌতুহলৰ বিষয় হৈ পৰিছিল।

 এছিয়ান গেম ৰেকৰ্ডিং কৰি দেখুৱাই দিয়াৰ পিছত ১৯৮৪ চনৰ ৭ জুলাইত হাম লগ ধাৰাবাহিকখন মুকলি কৰা হয়, যাৰ ফলত ইয়াক প্ৰতিটো ঘৰতে জনপ্ৰিয় হৈছিল। সেই সময়ত দেশৰ চুক-কোণত বৃহৎ সংখ্যক ট্ৰেন্সমিটাৰ স্থাপন কৰা হৈছিল। সেই একে সময়তে ডাঙৰ চহৰৰ লগতে সৰু চহৰতো টিভি চেটৰ দোকান খুলিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। দূৰদৰ্শনৰ আটাইতকৈ দীৰ্ঘদিনীয়া কাৰ্যসূচী হৈ আহিছে কৃষি দৰ্শন। ভাৰত-পাকিস্তান বিভাজন কেন্দ্ৰত ৰাখি নিৰ্মিত ছিৰিয়েল বুনিয়াদে সঠিক কাম সম্পূৰ্ণ কৰিছিল। ইয়াত আলোক নাথ, অনিতা কানৱৰ, বিনোদ নাগপাল, দিব্যা ছেঠৰ দৰে শিল্পীয়ে দূৰদৰ্শনৰ জৰিয়তে প্ৰতিখন ঘৰতে উপস্থিত হৈছিল। মানুহৰ অন্তৰত তেওঁলোকে সুকীয়াকৈ স্থান দখল কৰিছিল।

দূৰদৰ্শন নাম কোনে দিলে?

 প্ৰথম সেই সময়ত দূৰদৰ্শন সেৱা কেৱল দিল্লীতহে প্ৰদান কৰা হৈছিল যদিও ১৯৭২ চনৰ ভিতৰত মুম্বাইতো ইয়াৰ সেৱা আৰম্ভ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত ১৯৭৫ চনত চেন্নাই, কলিকতা, অমৃতসৰৰ দৰে ডাঙৰ চহৰতো দূৰদৰ্শন আৰম্ভ হয় আৰু ইয়াৰ লগে লগে ইয়াৰ নাম সলনি কৰি দূৰদৰ্শন কৰা হয়। দূৰদৰ্শন নাম প্ৰখ্যাত কবি সুমিতানন্দন পন্তই দিছিল। সেই সময়ত দূৰদৰ্শন আৰু অল ইণ্ডিয়া ৰেডিঅ' এটা বিভাগ আছিল, কিন্তু ১৯৭৬ চনত অল ইণ্ডিয়া ৰেডিঅ' আৰু দূৰদৰ্শন পৃথক হৈ দূৰদৰ্শনক পৃথক বিভাগ কৰা হয়।

দূৰদৰ্শনৰ স্বাক্ষৰ সুৰ কোনে সৃষ্টি কৰিলে?

 ১৯৭৬ চনত উস্তাদ আহমেদ হুছেইন খানৰ সৈতে পণ্ডিত ৰবি শংকৰে দূৰদৰ্শনৰ স্বাক্ষৰ সুৰ সৃষ্টি কৰে। ইয়াৰ ল’গ’ তৈয়াৰ কৰাৰ দায়িত্ব নেশ্যনেল ইনষ্টিটিউট অৱ ডিজাইনৰ হাতত অৰ্পণ কৰা হয়। তাত থকা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে বহুতো ল’গ’ ডিজাইন উপস্থাপন কৰিছিল, তাৰ ভিতৰত দেৱাশীষ ভট্টাচাৰ্যৰ ডিজাইন বাছি লোৱা হৈছিল আৰু ই দূৰদৰ্শনৰ ল’গ’ হৈ পৰিছিল।

ৰঙীন সম্প্ৰচাৰ প্ৰথমবাৰৰ বাবে কৰা হৈছিল -

 ইয়াৰ পূৰ্বে দূৰদৰ্শনত সকলো টেলিকাষ্ট কেৱল ক’লা-বগা ৰঙেৰেহে দেখুওৱা হৈছিল যদিও ১৯৮২ চনত দিল্লীত নৱম এছিয়ান গেমছৰ আয়োজন কৰা হৈছিল আৰু একে সময়তে প্ৰথমবাৰৰ বাবে দূৰদৰ্শনত ৰঙীন টেলিকাষ্ট দেখুওৱা হৈছিল। ইয়াৰ পিছত দূৰদৰ্শনত এনে এটা শ্ব’ আহিছিল, তাৰ পিছত প্ৰতিটো শিশুৰ মাজত ইয়াৰ নাম জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। ১৯৮৬ চনৰ পৰা আৰম্ভ হোৱা ৰামায়ণৰ টেলিকাষ্টে জনপ্ৰিয়তাৰ সকলো অভিলেখ ভংগ কৰে। এইখন ধাৰাবাহিক চাবলৈ গাঁওবোৰত এনেকুৱা এটা দৃশ্য দেখা গ’ল যে চুবুৰীৰ মানুহবোৰ গোট খাই ৰামায়ণ চাবলৈ ভৰি পৰিছিল। বিভিন্ন জনপ্ৰিয় ধাৰাবাহিকৰ ভিতৰত'শক্তিমান" আছিল বহু জনপ্ৰিয় টিভি ধাৰাবাহিক।

শক্তিমান ভাৰতীয় কাল্পনিক ছুপাৰহিৰো টেলিভিছন ধাৰাবাহিক আছিল। মুকেশ খান্নাই উপস্থাপন কৰা আৰু পৰিচালক দীনকৰ জনীয়ে কৰিছিল। ইয়াৰ ৪০০ৰো অধিক খণ্ড দূৰদৰ্শন নেচনেলত প্ৰদৰ্শিত হৈছিল । শক্তিমানৰ প্ৰথম খণ্ডটো ১৯৯৭ চনৰ ৬ ছেপ্টেম্বৰত টেলিকাষ্ট কৰা হয়। এই ধাৰাবাহিকখন সেই সময়ত অতি জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছিল। ২০০৪ চনত এটা অসম্পূৰ্ণ কাহিনীৰে বন্ধ হৈ পৰিছিল শক্তিমান।

২৪ ঘণ্টীয়া নিউজ চেনেল আৰম্ভ

 প্ৰথমে দূৰদৰ্শনে বাতৰি ২৪ ঘণ্টীয়া সম্প্ৰচাৰ কৰা নাছিল যদিও ২০০৩ চনত দূৰদৰ্শনে ২৪ ঘণ্টীয়া নিউজ চেনেল আৰম্ভ কৰিছিল। দূৰদৰ্শন মেট্ৰ নামৰ চেনেলটো বন্ধ কৰি সেই চেনেলটোকে দূৰদৰ্শন নিউজলৈ সলনি কৰা হ'য়। ডি ডি মেট্ৰ' যাক প্ৰথমে ডি ডি ২ নাম দিয়া হৈছিল। ভাৰতীয় বিনামূলীয়া টেলিভিছন চেনেল আছিল। ডিডি নেচনেলৰ বিকল্প হিচাপে ১৯৮৪ চনত দিল্লীত ডিডি২ হিচাপে ইয়াক আৰম্ভ কৰা হৈছিল। পিছলৈ মুম্বাই, কলকাতা আৰু চেন্নাইলৈ সম্প্ৰসাৰণ কৰি ইয়াৰ কভাৰেজ এলেকা বৃদ্ধি কৰিলে। ১৯৯৩ চনত এই চেনেলটোক ডিডি-২ মেট্ৰ’ হিচাপে পুনৰ ব্ৰেণ্ড কৰা হয়। কিন্তু ২০০৩ চনৰ ৩ নৱেম্বৰত প্ৰসাৰ ভাৰতী নিগমে ডি ডি মেট্ৰ'ৰ ঠাইত নতুন নিউজ চেনেল ডি ডি নিউজ স্থাপন কৰে।

বৰ্তমান দূৰদৰ্শনত ৬টা ৰাষ্ট্ৰীয়, ২৮টা আঞ্চলিক আৰু ১টা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চেনেল আছে। শেহতীয়াকৈ দূৰদৰ্শনৰ ল’গ’ও কিছু সলনি হৈছে।