পুৰুষ, মহিলা আৰু ছোৱালীও হিমোফিলিয়াত আক্ৰান্ত হয়। কি এই ৰক্তক্ষৰণ হোৱা ৰোগ ? জানিবলৈ পঢ়িব।
By Good Assam
হিমোফিলিয়া মহিলা আৰু ছোৱালী সকলৰ এবিধ ৰোগ। এই সজাগতা ২০২৫ চনৰ বাবে , এইবাৰৰ বিষয়বস্তু হৈছে "Access for all : Women and gorls bleed too"।
হিমোফিলিয়াৰ চিকিৎসা সকলোৰে বাবে সুলভ হ’ব লাগে: ইয়াৰ ফলত মহিলা আৰু ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰতো ৰক্তক্ষৰণ হয়। এই বিষয়বস্তুৰ লক্ষ্য হৈছে হিমোফিলিয়াৰ সজাগতা, নিদান আৰু চিকিৎসা সকলোৰে বাবে সুলভ কৰি তোলা।
ৰাণী ভিক্টোৰিয়াও এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল :
হিমোফিলিয়াক ‘ৰয়েল ডিজিজ’ বুলি জনা যায় কাৰণ ই ইউৰোপীয় ৰাজপৰিয়ালৰ অংশ হৈ আহিছে। ৰাণী ভিক্টোৰিয়া প্ৰথমে এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল আৰু এই ৰোগ তেওঁৰ পৰাই পুত্ৰ-কন্যালৈ অতিবাহিত হয় । এইদৰে এই ৰোগ সমগ্ৰ পৰিয়ালতে বিয়পি পৰিল।
কিন্তু এয়া এক প্ৰকাৰৰ ৰক্তক্ষৰণৰ বিকাৰ । বিশ্ব হিমোফিলিয়া দিৱসত এই ৰোগৰ বিষয়ে প্ৰতিটো গুৰুত্বপূৰ্ণ কথা আমি জনা উচিত, যিয়ে আপোনাক ইয়াৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰিব পাৰে।
ৱৰ্ল্ড ফেডাৰেচন অৱ হিমোফিলিয়া (WFH) অভিযানৰ লক্ষ্য হৈছে হিমোফিলিয়া সম্পৰ্কে সজাগতা বিয়পোৱা। এইবাৰ এই দিৱসৰ বিষয়বস্তু হৈছে “সকলোৰে বাবে প্ৰৱেশ: মহিলা আৰু ছোৱালীৰ পৰাও তেজ ওলায়” অৰ্থাৎ হিমোফিলিয়াৰ চিকিৎসাৰ সুবিধা সকলোৰে বাবে সুলভ হ’ব লাগে: ইয়াৰ ফলত মহিলা আৰু ছোৱালীৰ ক্ষেত্ৰতো ৰক্তক্ষৰণ হয়।
এই গুৰুত্বপূৰ্ণ অভিযানটো হৈছে বিশ্বব্যাপী ৰক্তক্ষৰণ বিকাৰত ভোগা সকলক একত্ৰিত কৰা, আৰু সজাগতা বৃদ্ধি কৰা। ইয়াৰ উপৰিও হিমোফিলিয়া আৰু অন্যান্য জিনীয় বিকাৰৰ সঠিক চিকিৎসা বিচাৰি উলিওৱা।
হিমোফিলিয়া কি?
হিমোফিলিয়া হৈছে ৰক্তক্ষৰণৰ বিকাৰ। যিটো বহুলাংশে জিনীয় অৱস্থা। ক্লটিং ফেক্টৰৰ অভাৱৰ বাবে তেজ জমা হোৱা প্ৰক্ৰিয়াটোৱে সঠিকভাৱে কাম নকৰে। ফলত এজন ব্যক্তিৰ স্বাভাৱিকতকৈ বেছি সময় ৰক্তক্ষৰণ হ’ব পাৰে। সাধাৰণতে কি হয়, হিমোফিলিয়া ৰোগত আক্ৰান্ত ব্যক্তি এজন আঘাতপ্ৰাপ্ত হ’লে তেজ গোট মৰা উপাদানৰ অভাৱ হোৱাৰ বাবে ৰক্তক্ষৰণ নিজে বন্ধ নহয়। ইয়াৰ পিছত গাঁঠিৰ বিষ, ফুলাৰ অভিযোগো আৰম্ভ হয়। এনে ৰোগীৰ সামান্য আঘাট হ'লে তেজ ওলাই থাকে। ৰক্তক্ষৰণ ইমানেই তীব্ৰ হ'ব পাৰে যে ভয়ংকৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়।
হিমোফিলিয়াৰ প্ৰকাৰ :
বংশগত হিমোফিলিয়া প্ৰধানকৈ দুই প্ৰকাৰৰ -
হিমোফিলিয়া A: ক্লটিং ফ্যাক্টৰ VIII কম হ’লে ইয়াৰ সৃষ্টি হয়।
হিমোফিলিয়া B : ক্লটিং ফ্যাক্টৰ IX কম হোৱাৰ ফলত হয়। সাধাৰণতে এটা অকাৰ্য্যকৰী জিন "X" ক্ৰম'জমৰ জৰিয়তে পিতৃ-মাতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পোৱা যায়।
ক্লটিং ফ্যাক্টৰৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি হিমোফিলিয়া A আৰু B ক মৃদু, মধ্যমীয়া আৰু গুৰুতৰ হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়।
১ শতাংশতকৈ কম সক্ৰিয় কাৰক থকা ব্যক্তিক গুৰুতৰ হিমোফিলিয়া ৰোগী হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। কিছুমান বিশেষ কেন্সাৰ, অটোইম্যুন ডিছঅৰ্ডাৰ আৰু গৰ্ভাৱস্থা প্ৰায়ে আয়ত্ব কৰা হিমোফিলিয়াৰ সৈতে জড়িত।
এই মাৰাত্মক ৰোগৰ জিনীয় ভিত্তি বুজি পোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। হিমোফিলিয়া এ আৰু বি হৈছে এক্স-লিংকড ৰোগ, মাতৃৰ পৰা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পোৱা ৰোগ। যদিও এই ৰোগ পুৰুষৰ ক্ষেত্ৰতো দেখা যায়। সকলো মানুহৰে এক্স ক্ৰম’জম থাকে, মহিলাৰ দুটা এক্স ক্ৰম’জম থাকে। আনহাতে পুৰুষৰ এটা এক্স আৰু এটা ৱাই ক্ৰম’জম থাকে। কেৱল এক্স ক্ৰম’জমেহে হিমোফিলিয়াৰ জিন কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে।
যি পুৰুষে নিজৰ এক্স ক্ৰম’জমত হিম’ফিলিয়া জিন উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে লাভ কৰে তেওঁ হিম’ফিলিয়া ৰোগত আক্ৰান্ত হ’য় । যদি কোনো মহিলাৰ এক্স ক্ৰম’জমৰ এটাত ত্ৰুটিপূৰ্ণ জিন থাকে তেন্তে তেওঁ “হিমোফিলিয়া বাহক ” হয়। বাহকসকলে হিমোফিলিয়াত আক্ৰান্ত হ’বই লাগিব বুলি ক’ব নোৱাৰি, কিন্তু তেওঁলোকৰ সন্তানলৈ এই ৰোগ বিয়পিব পাৰে।
কাৰোবাৰ হিমোফিলিয়া আছে নে নাই কেনেকৈ জানিব ? (Symptoms of Hemophilia)
এই ৰোগৰ লক্ষণ তীব্ৰতাৰ লগত ভিন্ন হয়। সাধাৰণতে লক্ষণসমূহ বাহ্যিক বা আভ্যন্তৰীণ ৰক্তক্ষৰণৰ ৰূপত দেখা দিয়ে। সামান্য ৰোগত আক্ৰান্ত লোকে সামান্য লক্ষণ দেখা দিয়ে। কিন্তু গুৰুতৰ হিমোফিলিয়া ৰোগী এজনে আভ্যন্তৰীণভাৱে তীব্ৰ ৰক্তক্ষৰণৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে। যেনে গভীৰ আভ্যন্তৰীণ ৰক্তক্ষৰণ, পেশী, গাঁঠিত ৰক্তক্ষৰণ, তীব্ৰ বিষ, গাঁঠি ফুলা বা বাৰে বাৰে ৰক্তক্ষৰণ। এই ৰোগীসকলৰ চিকিৎসাৰ সময়ত লাভ কৰা তেজৰ পৰাও তেজৰ লগত জড়িত সমস্যাৰ সৃষ্টি হোৱাৰ আশংকা বেছি।
হিমোফিলিয়াৰ চিকিৎসা সম্ভৱনে?
বাহক ধৰা পেলোৱা আৰু প্ৰসৱৰ পূৰ্বে নিদানৰ দ্বাৰা হিমোফিলিয়া প্ৰতিৰোধ কৰিব পাৰি। জিনীয় পৰীক্ষা আৰু পৰামৰ্শৰ দ্বাৰা কিছুমান বিশেষ কলা বা তেজৰ পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা শিশুৰ কোনো ৰোগৰ সম্ভাৱনা নিৰ্ণয় কৰা হয়। তেজ জমা হোৱাৰ ক্ষমতা আৰু তেজ জমা হোৱাৰ মাত্ৰা পৰীক্ষা কৰি জন্মৰ পিছত হিমোফিলিয়া ধৰা পৰে।
