By Good Assam
দেশত নতুন নোট আৰু মুদ্ৰা ছপা কৰাৰ সিদ্ধান্ত ভাৰত চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰে, আনহাতে এই কাম সম্পন্ন কৰাৰ কৰ্তৃত্ব ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ হাতত। এই প্ৰক্ৰিয়াত আৰ বি আইয়ে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰক নোট আৰু মুদ্ৰা ছপা কৰাৰ প্ৰস্তাৱ আগবঢ়ায়। ইয়াৰ পিছত কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে আৰ বি আইৰ জ্যেষ্ঠ বিষয়া আৰু অৰ্থনীতিবিদৰ সৈতে আলোচনাত মিলিত হয়। শেষত সিদ্ধান্ত লোৱাৰ পিছত আৰ বি আইক নোট আৰু মুদ্ৰা ছপা কৰাৰ কৰ্তৃত্ব দিয়া হয়। নোট আৰু মুদ্ৰা বন্ধ কৰাৰ সময়তো এই প্ৰক্ৰিয়া প্ৰযোজ্য।
এতিয়ালৈকে দেশত বহুবাৰ এই কথা দেখা গৈছে, যেতিয়া মুদ্ৰা আৰু নোট বন্ধ কৰা হৈছিল। ২০১৬ চনত ৫০০ আৰু ১০০০ টকীয়া নোট প্ৰচলনৰ পৰা আঁতৰাই দিয়া হৈছিল। যোৱা বছৰ ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকেও ২০০০ টকীয়া নোট বন্ধ কৰিছিল। একেদৰে ৫ টকীয়া মুদ্ৰা সন্দৰ্ভতো ডাঙৰ সিদ্ধান্ত লৈছে বেংকটোৱে।
ভাৰতত দীৰ্ঘদিন ধৰি চলি আহিছে মুদ্ৰা আৰু নোট। বৰ্তমান ৫, ১০, আৰু ২০ টকীয়া মুদ্ৰাৰ লগতে ১০০, ২০০, আৰু ৫০০ টকীয়া নোটৰ প্ৰচলন আছে। শেহতীয়াকৈ ৫ টকাৰ ডাঠ মুদ্ৰা বজাৰৰ পৰা নোহোৱা হৈ যোৱাৰ বিপৰীতে তাৰ ঠাইত আহিছে পাতল সোণালী ৰঙৰ মুদ্ৰা। ডাঠ মুদ্ৰাবোৰ সাধাৰণতে অধিক ব্যৱহাৰ হৈছিল। এই পৰিৱৰ্তনৰ বাবে মানুহে মুদ্ৰা ব্যৱহাৰত অসুবিধাৰ সন্মুখীন হৈছে, যাৰ ফলত দৈনিক লেনদেনত প্ৰভাৱ পৰিছে। ৰাজহুৱা পৰিবহণ আৰু অন্যান্য সেৱাতো এই মুদ্ৰাৰ চাহিদা বৃদ্ধি পাইছিল।
ব্লেড বনোৱা হৈছিল বাবে এনে সিদ্ধান্ত লয়:
৫ টকাৰ মুদ্ৰাৰ ধাতুৰে তৈয়াৰ কৰা হৈছিল ব্লেড । শ্বেভিং ব্লেড একে ধাতুৰে তৈয়াৰ কৰা হয়। যেতিয়া মানুহে এই কথা জানিব পাৰিলে, তেতিয়া তেওঁলোকে মুদ্ৰা গলাই ব্লেড বনাবলৈ ধৰিলে। এই মুদ্ৰাবোৰ অবৈধভাৱে বাংলাদেশলৈ প্ৰেৰণ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। য'ত এটা মুদ্ৰাৰ পৰা ৫/৬ খন ব্লেড তৈয়াৰ কৰিছিল। ২ টকাত বিক্ৰী হৈছিল এখন ব্লেড। সেই অনুসৰি ৫ টকীয়া মুদ্ৰাৰ পৰা ১০-১২ টকা উপাৰ্জন কৰা হৈছিল।
আৰ বি আইৰ সিদ্ধান্ত-
ভাৰতত ৫ টকীয়া মুদ্ৰাৰ অবৈধ ব্যৱহাৰৰ তথ্য লাভ কৰি চৰকাৰে তদন্ত আৰম্ভ কৰে। এই বিষয়ৰ গুৰুত্বৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকে পুৰণি মুদ্ৰাৰ পৰিৱৰ্তন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। তদন্তৰ অন্তত পুৰণি ৫ টকীয়া মুদ্ৰাৰ ধাতু সলনি কৰাৰ লগতে মুদ্ৰা পাতল কৰা হয়। এই পদক্ষেপেৰে অবৈধ কাৰ্যকলাপ বন্ধ কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। ইয়াৰ লগতে নতুন মুদ্ৰা জাৰি কৰাৰ উদ্দেশ্যও আছিল সাধাৰণ জনতাৰ যাতে সুৰক্ষিত আৰু বৈধ মুদ্ৰা থাকে।
