By Good Assam
এওৰ্টিক এনিউৰিজম বা এওৰ্টিক এনিউৰিজম এনে এক সমস্যা যাৰ লক্ষণসমূহ দীৰ্ঘদিন ধৰি বিভ্ৰান্তিকৰ হৈ থাকে। হৃদযন্ত্ৰলৈ যোৱা মহাধমনীৰ বেৰত উখহি উঠা অংশবোৰৰ বাবে হঠাৎ মৃত্যুৰ কাৰণ হ’ব পাৰে। সেয়ে ইয়াৰ বিষয়ে জনা অতি দৰকাৰ।
আজি সমগ্ৰ বিশ্বৰ লাখ লাখ লোক হৃদৰোগ স্বাস্থ্যজনিত গুৰুতৰ সমস্যাত আক্ৰান্ত হৈছে। ইয়াৰে এটা হ’ল এওৰ্টিক এনিউৰিজম, যিটোক মাৰাত্মক ভাবুকি হিচাপে দেখা গৈছে । এই ভয়ংকৰ সমস্যা হৈছে হৃদযন্ত্ৰৰ পৰা শৰীৰৰ বাকী অংশলৈ তেজ যোগান ধৰা মূল ধমনী অৰ্থাৎ মহাধমনীৰ বেৰত থকা উখহি উঠা অংশ। বিশেষ কথাটো হ’ল ই জীৱন সংকটজনক হোৱাৰ আগতেই ধৰা পেলোৱাটো অতি কঠিন। য’ত হৃদৰোগ মৃত্যুৰ প্ৰধান কাৰণ, ভাৰতত বিশ্বৰ বাকী অংশৰ দৰেই aortic aneurysm প্ৰাদুৰ্ভাৱ বৃদ্ধি পাইছে। কিন্তু ইয়াত সমস্যাটো অধিক জটিল হ’ব পাৰে কাৰণ এওৰ্টিক এনিউৰিজমে সৃষ্টি কৰা অনন্য স্বাস্থ্য অসাৱধানতা, ব্যয়াম নকৰা, খাদ্য খোৱাৰ প্ৰতি সচেতন নোহোৱাৰ ফলত।
এওৰ্টিক এনিউৰিজম কি ?
আচলতে এওৰ্টিক এনিউৰিজম তেতিয়া হয় যেতিয়া হৃদযন্ত্ৰৰ ধমনী বেৰ দুৰ্বল হোৱাৰ বাবে এটা অংশ অৰ্থাৎ ধমনী ফুলি যায়। বা বেলুনৰ দৰে বাহিৰলৈ ফুলি উঠে। এই অৱস্থা শৰীৰৰ যিকোনো ঠাইতে ধমনী থকালৈকে হ’ব পাৰে। কিন্তু আটাইতকৈ সাধাৰণ স্থান হ’ল পেট (পেটৰ এওৰ্টিক এনিউৰিজম) আৰু বুকু (থ’ৰেচিক এওৰ্টিক এনিউৰিজম)। এনিউৰিজমৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ বিপদ হ’ল ই ফাটি যোৱা, যাৰ ফলত তীব্ৰ আভ্যন্তৰীণ ৰক্তক্ষৰণ আৰু তাৰ পিছত হঠাৎ মৃত্যু হ’ব পাৰে।
ভাৰতত ইয়াৰ প্ৰভাৱ কেনে ধৰণৰ ?
বিস্তৃত ৰাষ্ট্ৰীয় তথ্যৰ অভাৱৰ বাবে ইয়াৰ প্ৰভাৱ সঠিকভাৱে নিৰ্ণয় কৰাটো কঠিন। কিন্তু প্ৰমাণ পোৱা গৈছে যে জনসংখ্যাৰ বৃদ্ধি হোৱাৰ লগে লগে ইয়াৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ বৃদ্ধি পাইছে আৰু উচ্চ ৰক্তচাপ আৰু ডায়েবেটিছৰ দৰে বিপদজনক ৰোগ অধিক সাধাৰণ হৈ পৰিছে। জীৱনশৈলীৰ পৰিৱৰ্তনৰ বাবে মেদবহুলতা আৰু বহি থকা আচৰণৰ হাৰ বৃদ্ধি পাইছে। অস্বাস্থ্যকৰ খাদ্য খোৱাৰ ফলত , ধপাত সেৱন কৰাৰ ফলত এই সমস্যা হ'বলৈ ধৰিছে।
এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ আশংকা কাৰ বেছি?
বহুতো বিপদজনক কাৰকৰ ফলত এওৰ্টিক এনিউৰিজম হ’ব পাৰে। ইয়াৰ ভিতৰত বয়স এটা প্ৰধান কাৰক। এনে পৰিস্থিতিত ৪০/৫০ বছৰৰ ওপৰৰ পুৰুষ আৰু ৫০/৬০ বছৰৰ ওপৰৰ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এই আশংকা বৃদ্ধি পায়। বিশেষকৈ ভাৰতত য’ত জনস্বাস্থ্য অভিযান চলোৱাৰ পিছতো ধঁপাতৰ ব্যৱহাৰ বেছি। উচ্চ ৰক্তচাপৰ লগতে পাৰিবাৰিক ইতিহাসত হৃদৰোগৰ সম্ভাৱনা থকা সকলৰ বাবে ভয়ংকৰ।
এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ লক্ষণ আৰু চিনাক্তকৰণ কি কি?
এওৰ্টিক এনিউৰিজমক প্ৰায়ে “ছাইলেণ্ট কিলাৰ” বুলি কোৱা হয় কাৰণ ই ফাটি যোৱালৈকে লক্ষণসমূহ খুব কমেইহে দেখা দিয়ে। যদি লক্ষণসমূহ দেখা দিয়ে, তেন্তে পেটত অস্বাভাৱিক গুৰগুৰণি, পেট বা চাৰিওফালে সাধাৰণ নাইবা গভীৰ বিষ, কঁকালৰ বিষ বা উশাহ-নিশাহ লোৱাত অসুবিধা আদি হ’ব পাৰে।
এই লক্ষণ সমূহৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি বিশেষকৈ উচ্চ বিপদজনক লোকসকলৰ বাবে প্ৰতিৰোধমূলক পৰীক্ষা গুৰুত্বপূৰ্ণ।
এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ চিকিৎসাৰ বিকল্প কি কি?
সাধাৰণতে বিশ্বজুৰি বিয়পি পৰা এই গুৰুতৰ হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যাটো নিৰ্ণয় কৰিবলৈ আল্ট্ৰাছাউণ্ড, চিটি স্কেন বা এম আৰ আইৰ দৰে ইমেজিং পৰীক্ষা কৰা হয়। এইবোৰে প্ৰকাশ কৰে যে এনিউৰিজম কিমান ডাঙৰ আৰু কি আকৃতিৰ। যাতে কি চিকিৎসা দিব লাগে সেইটো নিৰ্ণয় কৰিব পৰা যায়। যদি সৰু এনিউৰিজম থাকে, তেন্তে ইয়াৰ বৃদ্ধি আৰু সম্ভাৱ্য বিপদৰ বিষয়ে পৰীক্ষা কৰিবলৈ নিৰীক্ষণৰ প্ৰয়োজন হয়। আনহাতে ডাঙৰ এনিউৰিজমত অস্ত্ৰোপচাৰৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে।
অস্ত্ৰোপচাৰৰ মূল প্ৰকাৰ দুটা হ’ল open repair আৰু এণ্ড’ভাস্কুলাৰ এনিউৰিজম মেৰামতি (EVAR)। পিছৰ অস্ত্ৰোপচাৰটো ( EVAR ) কম আক্ৰমণাত্মক আৰু অতি কম সময়তে আৰোগ্য লাভ হোৱাৰ বাবে আৰু জটিলতাৰ সম্ভাৱনা কম হোৱাৰ বাবে ইয়াক পছন্দ কৰে। কিন্তু সমগ্ৰ ভাৰতবৰ্ষতে এনেধৰণৰ চিকিৎসা একেদৰে উপলব্ধ নহয়। উন্নত চিকিৎসাৰ সুবিধা বেছিভাগেই মুম্বাই, দিল্লী, বাংগালুৰু আদি ডাঙৰ চহৰত উপলব্ধ।
এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ আশংকাৰ পৰা কেনেকৈ হাত সাৰিব পাৰি ?
এতিয়াৰ বাবে এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিৰোধেই হৈছে সৰ্বোত্তম কৌশল। ইয়াৰ ভিতৰত ৰক্তচাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা, ধূমপান বন্ধ কৰা, কলেষ্টেৰলৰ মাত্ৰা নিয়ন্ত্ৰণত ৰখা আৰু নিয়মিতভাৱে শাৰীৰিক ক্ৰিয়া-কলাপ কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত। অৱশ্যে প্ৰৰতিখন জিলাত পৰীক্ষণ আৰু উন্নত চিকিৎসাৰ ব্যৱস্থা কৰিব পৰাকৈ চিকিৎসা সেৱা থকাটো খুব প্ৰয়োজন।
নিত্য বৃদ্ধি পোৱা জনসংখ্যা, অস্বাস্থ্যকৰ জীৱনশৈলী আৰু ভেজাল খাদ্যৰ বাবে এনে সমস্যা গঢ়ি উঠিছে। “ছাইলেণ্ট কিলাৰ” এওৰ্টিক এনিউৰিজমৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ জনসাধাৰণৰ মাজত সজাগতাৰ সৃষ্টি কৰা অতি দৰকাৰ।